Aile Hekimliği
Aile Hekimliği Tanımı:
Aile Hekimliği ilk kez altmışlı yıllarda Amerika ve İngiltere’de Genel Pratisyenlik (general practitioner) veya aile hekimliği (family physician) adı altında yaygınlaşmaya başlamış olup, çocuk, genç ve yaşlı tüm bireylere hem koruyucu hem de tedavi edici sağlık hizmetleri sunan bir tıp uzmanlık dalıdır. Dünya sağlık örgütü (DSÖ) tanımlamasına göre aile hekimliği “Kendisine bağlı olan topluma, yaş, cinsiyet ve hastalık ayırımı yapmaksızın, birinci basamak sağlık hizmeti veren, temel tıp eğitiminden sonra, konusunda en az iki yıl eğitim görmüş tıp doktorudur.”
Dünya Aile Hekimliği Akademileri Birliği görevini sürdüren “WONCA” ise Aile Hekimliğini, kendine özgü eğitim içeriği, araştırması, kanıt temeli ve klinik uygulaması olan akademik ve bilimsel bir disiplin ve birinci basamak yönelimli klinik bir uzmanlık” olarak tanımlamıştır.
Aile Hekimliği sağlık sistemiyle ilk tıbbi temas noktasını oluşturur; hizmet almak isteyenlere açık ve sınırsız bir giriş sağlar ve yaş, cinsiyet ya da kişinin başka herhangi bir özelliğine bakmaksızın tüm sağlık sorunlarıyla ilgilenir.
Bir Aile Hekimliği Uzmanının Ustalaşması Gereken Temel Özellikler:
• Kendisine başvuran her bireyin sağlık ile ilgili her konuda ilk değerlendirmesini yapmak,
• Her hastasına aile hekimliğinin temel ilkeleri doğrultusunda erken tanı ve tedaviyi sağlamak.
• Kronik ve tekrarlayıcı hastalıklarda sürekli bakım ve tedaviyi verebilmek.
• Aile hekimliği hizmetinde hastalarının fiziksel, ruhsal ve sosyal özelliklerini de dikkate almak,
• Bireylerin koruyucu ve tedavici sağlık hizmeti sunarak yaşam kalitelerini ve sağlık düzeylerini yükseltmek
• Hastalarla uzun süreli bağlantı kurarak, hastalıklarla ilgili bilgileri toplamak.
Türkiye’de Aile Hekimliği
Aile Hekimliği Uzmanlığı 5 Temmuz 1983 tarihinde Tababet Uzmanlık Tüzüğünde yer almıştır ve ilk Aile Hekimliği Anabilim Dalı 1984 yılında Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesinde kurulmuştur. Uzmanlık Eğitimine ise ilk olarak 1985 yılında Ankara, İstanbul, İzmir’de Sağlık Bakanlığına bağlı Eğitim Hastanelerinde başlanmıştır.
45 devlet ve vakıf üniversitesi aile hekimliği ana bilim dalında 2010 itibarı ile 47 doçent, 9 profesör mezuniyet öncesi ve sonrası eğitimlerine devam etmektedir. Halen Ankara, İstanbul, İzmir, Samsun ve Antalya başta olmak üzere sekiz devlet eğitim ve araştırma hastanesinde aile hekimliği klinik şeflikleri kurulum aşamasındadır.
Ülkemizde yaklaşık 3500 aile hekimliği uzmanı başta aile sağlık merkezleri, AÇSAP, devlet ve özel sektör sağlık kuruluşları olmak üzere ilaç endüstrisi ve farklı idari görevlerde çalışmaktadırlar.
Sağlıkta dönüşüm programı çerçevesinde 2005 yılından itibaren Düzce ilimizde pilot uygulamalara başlanan aile hekimliği uygulamalarına 2010 yılı sonu itibarıyla ülkemizin 81 ilinde geçilmiştir.
